W szafkach kuchennych każdej gospodyni domowej znajdują się sprzęty, których przed laty używały nasze babcie i które, wbrew pozorom, nie wyszły jeszcze z powszechnego użytku. Co zdecydowało o wielkiej popularności szybkowaru, jaka jest jego budowa, i do czego w ogóle on służy?
Co to jest?
Szybkowarem nazywamy naczynie o ponadprzeciętnie grubych ściankach oraz dnie. W naczyniu tym można uzyskać bardzo wysoką temperaturę, a to za sprawą szczelnej pokrywy, która w trakcie gotowania powoduje znaczny wzrost ciśnienia. Zasada działania naczynia opiera się na prawach fizyki: przy ciśnieniu ok. 2 atmosfer woda osiąga temperaturę wrzenia dopiero w 130 stopniach Celsjusza.
Szybkowar jest naczyniem przeznaczonym do gotowania potraw, które w normalnym garnku gotowałyby się bardzo długo, czyli np.:
– golonka,
– gulasz wołowy i wieprzowy,
– królik.
Ale doskonale sprawdza się także wtedy, kiedy chcemy nieco skrócić czas gotowania ziemniaków, kapusty czy innych potraw. Nie nadaje się jednak niestety do gotowania takich dań jak ryż czy kasza, ponieważ, zwiększając swoją objętość, mogłyby zatkać zawór bezpieczeństwa. Jest to więc naczynie prawie uniwersalne.
Budowa
Jak już wspomniano wyżej, szybkowar jest naczyniem o bardzo grubych ściankach i dnie, wykonanym z aluminium lub stali nierdzewnej. Najważniejszą jego częścią jest hermetyczna pokrywa, najczęściej wyposażona w uszczelkę, która zapewnia utrzymanie odpowiedniego ciśnienia i temperatury. Dodatkowo szczelność naczynia zapewnia samo ciśnienie, które dociska pokrywę.
Pokrywa na środku wyposażona jest w zawór, którym uchodzi nadmiar pary wodnej. Oprócz tego zawór ten, po zakończonym gotowaniu, pozwala na przywrócenie normalnego ciśnienia wewnątrz naczynia. Ma to istotne znaczenie, ponieważ:
– ciśnienie, wzrastając, mogłoby w końcu rozsadzić naczynie od środka,
– nawet, gdyby udało nam się zatrzymać wzrost ciśnienia na pewnym poziomie, nie udałoby się nam otworzyć naczynia.
Budowa samego zaworu jest bardzo prosta: jest to aluminiowa lub stalowa sztabka, zawieszona na krótkim pręciku. Sztabka ta blokuje wypływ powietrza, kiedy jest w najniższym położeniu. Wystarczy jednak unieść ją, a powietrze i para wodna uchodzą z naczynia, powodując spadek ciśnienia.
Jak bezpiecznie otworzyć szybkowar?
Jest to bardzo proste, jeśli tylko opanuje się specjalną technikę. Po pierwsze należy, przy użyciu zaworu bezpieczeństwa, wypuścić nadmiar pary wodnej, która w przeciwnym wypadku mogłaby nas poparzyć.
Następnie, w starych modelach szybkowarów, należy mocno ścisnąć uchwyty pokrywy i samego naczynia i ściągnąć z nich specjalną zapinkę. Następnie rozsunąć obydwie rączki i ustawić pokrywę pod kątem do naczynia, aż uda się ją z niego wyjąć.
Oczywiście w nowszych modelach technika ta jest nieco mniej skomplikowana.
Naczynie zwane szybkowarem ma bardzo wiele zalet, z których najważniejszą jest, jak sama nazwa naczynia wskazuje, szybkie warzenie potraw. To z kolei pozwala na oszczędniejsze gotowanie. Dlatego prawdopodobnie naczynie to, wynalezione w XVII wieku nadal zajmuje ważne miejsce w naszych kuchniach.
Artykuł powstał w oparciu o materiały dostarczone przez Cook Store
